Bartholin Kisti Nedir?
Bartholin kisti, Bartholin bezlerinin tıkanması sonucu oluşan sıvı dolu bir kesedir. Bartholin bezleri, vajina girişinin her iki yanında bulunan ve vajinal bölgenin kayganlığını sağlamak için mukus üreten bezlerdir. Normalde, bu bezlerin ürettiği mukus ince kanallar aracılığıyla dışarı atılır. Ancak, bu kanallar tıkandığında mukus birikir ve kist oluşur.
Bartholin Bezlerinin İşlevi ve Önemi
Bartholin bezleri, vajina girişinin iki yanında, dudakların (labia majora) iç yüzeyinde yer alır. Bu bezler, cinsel uyarılma sırasında vajinal kayganlığı sağlamak amacıyla mukus salgılarlar. Bu mukus, cinsel ilişki sırasında sürtünmeyi azaltarak rahatsızlığı ve yaralanma riskini en aza indirir. Ayrıca, vajinal bölgenin nemli kalmasını sağlayarak genel vajinal sağlığı korur.
Bartholin Kisti Belirtileri
Bartholin kisti küçükken genellikle belirti vermez ve fark edilmeyebilir. Ancak, kist büyüdükçe bazı belirtiler ortaya çıkabilir:
- Vajina girişinde, dudakların bir tarafında ağrısız bir şişlik
- Cinsel ilişki sırasında rahatsızlık veya ağrı
- Yürürken veya otururken rahatsızlık
- Kist enfekte olursa, ağrı, kızarıklık, şişlik ve bazen ateş gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Bu durumda, kist Bartholin apsesi olarak adlandırılır.
Tanı ve Teşhis
Bartholin kisti genellikle jinekolojik muayene sırasında teşhis edilir. Doktor, vajina girişindeki şişliği ve diğer belirtileri değerlendirir. Kistin büyüklüğü ve ağrı durumu dikkate alınarak gerekli tedavi planlanır. Bazı durumlarda, kistin içeriğinin enfekte olup olmadığını belirlemek için kistten sıvı örneği alınabilir.
Bartholin Kisti Tedavi Yöntemleri
Bartholin kistinin tedavisi, kistin boyutuna, belirtilere ve enfeksiyon durumuna bağlı olarak değişir. Küçük ve ağrısız kistler genellikle tedavi gerektirmez ve kendi kendine iyileşebilir. Ancak, daha büyük veya ağrılı kistler için farklı tedavi yöntemleri uygulanabilir:
Sıcak Su Banyoları: Küçük ve enfekte olmayan kistler için, sıcak su banyoları rahatlama sağlayabilir. Bu yöntem, kistin kendiliğinden drenajını teşvik edebilir.
- Drenaj: Büyük ve ağrılı kistler veya apseler için doktor, lokal anestezi altında kisti cerrahi olarak boşaltabilir. Bu işlem, kistin içindeki sıvının dışarı atılmasını sağlar ve rahatlama sağlar.
- Marsupializasyon: Tekrarlayan kistler veya apseler için, marsupializasyon adı verilen bir cerrahi prosedür uygulanabilir. Bu işlemde, kist duvarları cerrahi olarak açılır ve kist boşluğunun açık kalması sağlanır. Böylece, kistin yeniden oluşma riski azaltılır.
- Bartholin Kist eksizyonu: Kist duvarının cerrahi olarak çıkarılması kesin tedavi yöntemidir.
Bartholin Kistinin Önlenmesi
Bartholin kistlerinin oluşumunu tamamen önlemek mümkün olmasa da, bazı önlemler kist oluşum riskini azaltabilir:
- Vajinal hijyene dikkat etmek
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak için prezervatif kullanmak
- Düzenli jinekolojik kontroller yaptırmak
- Enfeksiyon belirtileri olduğunda hemen doktora başvurmak
Sonuç
Bartholin kisti, genellikle zararsız olan ve kendiliğinden iyileşebilen bir durumdur. Ancak, büyük ve ağrılı kistler veya enfekte apseler ciddi rahatsızlığa neden olabilir ve tedavi gerektirebilir. Vajinal hijyene dikkat etmek, cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak ve düzenli jinekolojik kontroller yaptırmak, Bartholin kisti riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Eğer Bartholin kisti belirtileri yaşıyorsanız, bir kadın doğum uzmanına başvurarak uygun tedavi yöntemleri hakkında bilgi almanız önemlidir.